بیانیه ی آتشین


پیش‌گفتار گمشده‌ی مزرعه‌ی حیوانات؛ بیانیه‌ی آتشینِ جورج اورول در دفاع از آزادی بیان


هرمز دیّار


دشمن ما، داشتنِ ذهنِ گرامافون‌وار است، خواه با صفحه‌ای که اکنون پخش می‌شود موافق باشیم خواه مخالف. (جورج اورول)

در سال ۱۹۴۵، هنگامی که جورج اورول سرگرم آماده‌سازیِ مزرعه‌ی حیوانات برای انتشار بود، پیش‌گفتاری بر کتابِ خود نوشت که از قرار معلوم، در دقایق پایانی، از انتشارش منصرف شد. لحن پیش‌گفتار آشکارا تند بود و می‌توانست ‌نوعی «نزاع ادبی» و تسویه‌‌‌حساب با بعضی ناشران معروف اما عافیت‌طلبی تلقی شود که، یکی پس از دیگری، به علت بیم و هراس از آزرده شدن استالین، حاضر به چاپ مزرعه‌ی حیوانات نشده بودند.[1]


مزرعه‌ی حیوانات، سرانجام بدون این پیش‌گفتار به چاپ رسید و دیگر اثری از آن به دست نیامد. حدود سه‌دهه باید می‌گذشت تا این پیش‌گفتارِ ارزشمند و تاریخی پیدا شود. یابنده‌ی آن کسی نبود مگر ایان انگِس (Ian Angus) کتابدار و پژوهشگر انگلیسی، که در آن زمان به‌اتفاق سونیا براونوِل، بیوه‌ی اورول، سرگرم تهیه‌ و ویرایش مجموعه‌ جستارهای اورول بود و تصادفاً نسخه‌ی ماشین‌شده‌ی پیش‌گفتار را در میان آثار برجا‌مانده از اورول یافت. آن دو به‌همراه سِر برنارد کریک (Sir Bernard Crick) نظریه‌پرداز سیاسی و یکی از اورول‌پژوهانِ نامدار بریتانیا، جُستار نهایی را در ۱۵سپتامبر ۱۹۷۲ با عنوان آزادی مطبوعات[2] در تایمز لیترری ساپلمنت به چاپ رساندند. کریک مقدمه‌ای بر این پیش‌گفتار نوشت و گزارشی از داستانی را که در پس آن قرار داشت به‌دست داد. چند روز پس از آن، در ۸ اکتبر همان سال، پیش‌گفتارِ یادشده در نیویورک ‌تایمز نیز منتشر شد.[3]


ادامه مطلب را اینجا بخوانید.