من تا ابد خودم را مدیون این دو زن، بی بی استرآبادی و توبا آزموده می دانم. #بی_بی_استرآبادی بنیانگذار نخستین مدرسه دخترانه ایران یعنی مدرسه دوشیزگان است. بر سر این مدرسه بلواها به پا شد و آنقدر بی بی را تهدید کردند که روزی در روزنامه تمدن نوشت “… به خدا قسم روز ديگری غير از امروز هست که او را يوم لاينفع ولاينون می گويند؛ در ديوان حضرت خاتم النبی(ص) تمام شماها سرخجلت به زير خواهيد افکند که حقوق معاشی و حياتی ما نسوان را ضبط کرده ايد.”
بی بی در روزنامه ها بسیار می نوشت و پیشتر هم نوشته ام اگر می خواهید از اون بیشتر بدانید کتاب دخترش خدیجه افضل وزیری به همین نام را بخوانید.
پس از آنکه مدرسه دوشیزگان به دلیل تهدیدهای فراوان مدتی بسته شد، توبا آزموده، مدرسهای را در منزل شخصی خود تأسیس کرد. او در شرایطی زنگ مدرسه ناموس را در خانه خود در خیابان سنگلج، به صدا درمیآورد که شیخ فضل الله نوری فتوا داده بود «تأسیس مدارس دختران مخالف با شرع اسلام است».
مدرسه ناموس چند سال بعد از تأسیس به خیابان فرمانفرما و بعد از آن به محل بزرگتری در خیابان شاپور(حافظ فعلی) منتقل شد. در این زمان مدرسه ناموس به قدری توسعه یافته بود که به صورت یکی از مهمترین و مجهزترین مدارس متوسطه تهران درآمد و تا پایان دوره دبیرستان آموزش دختران را تأمین میکرد، به طوری که در ۱۳۰۷ شمسی اولین گروهِ دیپلمه مدرسه ناموس فارغالتحصیل شدند.
من تا ابد مدیون این دو زن هستم که در سخت ترین شرایط ایستادند تا حق از دست رفته زنان را به آن ها برگردانند و حالا و امروز هرچه دارند از تلاش و مقاومت آن هاست.َ
تهمینه مفیدی