از بازداشت تا مرگ!


مرضیه نیلوفری


مهسا (ژینا) امینی، دختر کرد ۲۲ ساله ایرانی، زاده سقز بود. جان باختن او در بازداشت پلیس ایران، اعتراضاتی گسترده به پا کرد. نامش در شبکه‌های اجتماعی میلیون‌ها بار تکرار شد و در کنار هشتگ‌های مربوط به نوید افکاری، آبان ۹۸ و سرنگونی هواپیمای اوکراینی، از پرتکرار ترین هشتگ سوشیال مدیای فارسی شد.

گشت ارشاد که برای تحکیم ‌حجاب اجباری تشکیل شده مهسا را در سفری به تهران بازداشت کرد.


مهسا حدود ساعت ۶ عصر سه‌شنبه ۲۲ شهریور در نزدیکی ایستگاه مترو شهید حقانی در تهران در حالی بازداشت شد که برادرش کیارش امینی هم همراه او بود.


او که اکنون یکی دیگر از ده‌ها نفری است که در بازداشت پلیس جان باخته، روز شنبه یک روز بعد از اعلام خبر درگذشتش تحت تدابیر امنیتی در سقز به خاک سپرده شد.

بنابر بر اطلاعات منتشر شده، مهسا امینی به تازگی در دانشگاه ارومیه پذیرفته شده بود و در آستانه آغاز تحصیلات دانشگاهی‌اش بود.


خبرهای ضد و نقیض

پس از انتقال مهسا امینی از بازداشت گشت ارشاد به بیمارستان کسری، پلیس تهران در اطلاعیه‌ای مبهم تایید کرد که زنی به بیمارستان منتقل شده، پلیس در این اطلاعیه نوشت که او «به کما» رفته و علت را «سکته قلبی» عنوان کرد.

همزمان در شبکه‌های اجتماعی خبری منتشر شد مبنی بر اینکه دختر جوانی به نام مهسا امینی که همراه خانواده‌‌اش به تهران سفر کرده بود، در ۲۲ شهریور به دست گشت ارشاد بازداشت شد و پس از دو ساعت «جسم نیمه‌جانش» از ساختمان وزرا به بیمارستان کسری منتقل شد.

در واکنش به خبر «به کما رفتن» مهسا امیری، پوران ناظمی، فعال مدنی، از جمله افرادی بود که از پلیس ایران خواست که با توجه به وجود دوربین‌های متعدد مداربسته در بازداشتگاه‌ها، «اگر راست می‌گوید ویدیوها را منتشر کند».


در این مدت، خبرهایی ضد و نقیض از علت جان‌باختن مهسا امینی منتشر شد.

 

پیش از اعلام مرگ مهسا امینی، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران به وزیر کشور دستور داد که واقعه پیش آمده برای مهسا امینی را پیگیری و بررسی کند. سپس خبرگزاری قوه قضاییه ایران اعلام کرد با دستور دادستان تهران کارگروه ویژه پزشکی قانونی تشکیل شده تا درباره وضعیت او تحقیق شود.

سرانجام، در حالی که برخی از منابع از جان‌باختن خانم امینی خبر می‌دادند آژانس خبری «کوردپا» گزارشی از شرایط بستری مهسا امینی در بیمارستان منتشر کرد.



در واکنش به ادعاهای پلیس، دایی او در مصاحبه با روزنامه اعتماد، چاپ تهران، شایعات درباره بیماری قلبی او را دروغ محض خواند و گفت که او کاملا سالم بوده.


او گفت هنگام بازداشت خانم امینی «برادر مهسا آنجا بوده و وقتی خواسته مقاومت کند و اجازه ندهد گاز اشک‌آور زده و آنها را پراکنده کرده‌اند.»

او ضمن انتقاد از ارعاب و وحشت ماموران گشت ارشاد، همچنین از شکایت پدر و مادر او خبر داد.


به تازگی نیز در رسانه‌های ایران تصویر نامه‌ای از رئیس نظام پزشکی بندرعباس منتشر شده که می‌گوید «خونریزی از گوش و کبودی زیر چشم‌های مهسا امینی با سکته قلبی همخوانی ندارد.»


کشتن «فرشته»

سرانجام خانواده مهسا امینی، که پس از بازداشت گشت ارشاد به کما رفته بود، مرگ او را تائید کردند.


مادر مهسا امینی به بی‌بی‌سی فارسی گفت که او روز جمعه جان باخته است. او گفت:‌ «فرشته من را کشتند».


انتشار این خبر بیش از پیش واکنش و خشم عمومی را برانگیخت و بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی، چهره‌های سرشناس فرهنگی، هنری و ورزشی لب به انتقاد و اعتراض گشودند.


با اعلام خبر درگذشت مهسا امینی جمعیت تلاش کردند مقابل بیمارستان کسری تجمع کنند. در ویدیوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشرشد، نیروهای انتظامی و امنیتی سعی کردند از تجمع مردم جلوگیری کنند.



چند نفر از خبرنگاران و فعالان مدنی در ایران گزارش دادند تعدادی از کسانی که پس از انتشار خبر مرگ مهسا امینی مقابل بیمارستان کسری حضور یافتند، بازداشت شده‎‌اند.


با شدت گرفتن اعتراضات، پلیس ایران تصاویر دوربین مدار بسته مربوط به لحظه‌ای را که مهسا امینی بیهوش می‌شود، منتشر کرد و تلویزیون ایران آن را پخش کرد.


این تصاویر نکات مبهمی داشت و تقطیع شده بود. برخلاف معمول تصاویر دوربین‌های مدار بسته که حاوی تاریخ و ساعت هستند، روی این تصاویر هیچ تاریخ و ساعتی درج نشده و تقطیع شده منتشر شده بود.


با اعلام خبر جان باختن مهسا امینی، تجمعاتی در برخی شهرها برگزار شده و مردم در خیابان‌ها و در محلات مختلف اعتراض خود را نشان داده‌اند. مشهد، سنندج و تهران از جمله شهرهایی بودند که اعتراضات در آنها به درگیری با ماموران امنیتی انجامید.


مراسم خاکسپاری مهسا امینی، یک روز پس از اعلام خبر درگذشت او با حضور مردم و در شرایطی امنیتی در آرامستان آیچی سقز برگزار شد.



شمار حاضران در مراسم خاکسپاری مهسا امینی چند هزار نفر تخمین زده می‌شد. مردم حاضر در این مراسم شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.


شماری از زنان ایرانی نیز در اعتراض به جان باختن مهسا امینی، موهای خود را مقابل دوربین تراشیده یا کوتاه کرده و شماری دیگر روسری‌هایشان را آتش زده‌اند.


در تجمع‌هایی هم که در سنندج برای اعتراض به مرگ مهسا امینی برگزار شده، شماری از زنان معترض روسری‌هایشان را به اهتزاز درآورده‌اند.


احزاب کرد و بعضی گروه‌های اپوزیسیون خارج از کشور در اقدامی هماهنگ خواستار اعتصاب در کردستان و سایر شهرهای ایران شدند.


این اعتراض‌ها در میان کاربران خارجی شبکه‌های اجتماعی هم انعکاس داشته است.


حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ در نشستی خبری در توضیح مرگ مهسا امینی گفت «هیچ قصوری از سوی پلیس صورت نگرفته و همه گفته‌ها درباره علت مرگ خانم امینی کذب محض است».


اعتراض، اعتصاب و تجمع همچنان در شهرهای مختلف ایران و به وِیژه در کردستان و دانشگاه‌های کشور ادامه دارد.


منبع: بی بی سی فارسی